آزمون تسریع پیری یکی از مهم ترین آزمون های قدرت بذر می باشد. این روش برای اندازه گیری قدرت بذر استفاده می شود و برای انجام آن بذرها در معرض دمای بالا و رطوبت نسبی بالا قرار می گیرد. در این تحقیق اثرات ترکیبی دما و دوره زمانی برای آزمون تسریع پیری در 9 محموله بذری گندم در دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان بررسی شد. محموله های بذری گندم که دارای درصد جوانه زنی بالای 93 درصد بودند در معرض آزمون تسریع پیری در دمای 41، 43 و 45 درجه به مدت 24، 48، 72 و 96 ساعت قرار گرفتند. نتایج نشان داد که بین آزمون جوانه زنی استاندارد و درصد سبز شدن همبستگی معنی داری وجود ندارد اما بین نتایج تیمارهای مختلف آزمون تسریع پیری و درصد سبز شدن همبستگی مثبت و معنی داری وجود دارد و ترکیب دمایی 41، 43 و 45 درجه سانتی گراد و دوره زمانی 48 و 72 ساعت همبستگی بالایی با درصد سبز شدن در مزرعه دارند. بنابراین به تولیدکنندگان بذر پیشنهاد می شود که به دلخواه از این ترکیب های دمایی و زمانی برای ارزیابی قدرت بذر و پیش بینی سبز شدن محموله های بذری گندم استفاده کنند.

به منظور ارزیابی تاثیر تنش سرمایی و پیری تسریع شده بر شاخص های جوانه زنی و رشد گیاهچه پنج رقم کلزای Hyola330،Hyola401 ، Hyola420،Syn-3  و Pr401/15E، آزمایشی در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار در شرایط آزمایشگاه اجرا شد. نتایج حاصل مشخص ساخت که ارقام از لحاظ درصد جوانه زنی، شاخص بنیه بذر، سرعت جوانه زنی و طول گیاهچه در شرایط جوانه زنی استاندارد، سرما و پیری تسریع شده دارای اختلاف معنی داری با یکدیگر بودند و ارقام Hyola401،Pr401/15E  و Syn-3 در آزمایش جوانه زنی استاندارد، رقم Hyola401 در آزمون سرما و دو رقم Pr401/15E و Syn-3 در آزمون پیری تسریع شده دارای حداکثر درصد جوانه زنی بودند. همچنین رقم Hyola420 در هر سه آزمون از کمترین درصد جوانه زنی برخوردار بود. عکس العمل ارقام از لحاظ طول گیاهچه، شاخص بنیه بذر و سرعت جوانه زنی در آزمون های مختلف متفاوت بود، به طوری که در آزمون جوانه زنی استاندارد و پیری تسریع شده رقم Pr401/15E و در آزمون سرما رقم Syn-3 دارای بیشترین طول گیاهچه بودند. همچنین رقم Pr401/15E در آزمون جوانه زنی استاندارد، ارقام Syn-3 و Hyola401 در آزمون سرما و ارقام Hyola401 و Pr401/15E در آزمون پیری تسریع شده دارای بیشترین شاخص بنیه بذر بودند. از نظر سرعت جوانه زنی نیز رقم  Pr401/15Eدر آزمون جوانه زنی استاندارد، رقم Hyola401 در آزمون سرما و رقم Syn-3 در آزمون پیری تسریع شده دارای بیشترین میزان بودند. به طور کلی، ارزیابی شاخص های جوانه زنی ارقام کلزا نشان داد که بذرهایی که دارای بنیه قوی بودند کمتر تحت تاثیر سرما و پیری تسریع شده قرار گرفتند و اختلاف بین شاخص های جوانه زنی این بذرها تحت شرایط عادی و تنش ناچیز بود و هر چه بنیه بذر ضعیف تر باشد، نسبت به این تنش ها حساس تر و این اختلاف ها بیشتر بود. علاوه بر این مشخص شد که بین شرایط پیری تسریع شده و سرما، پیری تسریع شده تاثیر منفی شدیدتری بر کاهش بنیه بذرهای کلزا دارد. این نتیجه نشان داد که بذرهای کلزا در دماهای بالا، سریع تر از دماهای پایین کیفیت خود را از دست می دهند، به طوری که چنانچه بذرها در شرایط نا مناسب انبار (دما و رطوبت بالا) ذخیره شوند، قوه نامیه و بنیه بذر ارقام شدیدا کاهش می یابد. بنابراین جهت نگهداری بذرهای کلزا برای کشت در سال بعد، دقت در شرایط نگهداری بذر بسیار مهم و حساس می باشد.

مقدمه: ظرافت ساختاری و فیزیولوژیکی بذر سویا به عنوان یک شاخصه کیفی مهم در زراعت این گیاه شناخته می شود، ولی در عین حال مزمن ترین مشکلات کیفیت بذرسویا، کاهش کیفیت بذر طی نگهداری و پیش از کشت می باشد. لذا تأثیر برخی عناصر تغذیه ای بر پارامترهای کیفی بذر سویا تحت تنش پیری تسریع شده بررسی شد. مواد و روش ها: آزمایش طی دو سال متوالی (1398-1399) در مزارع تحقیقاتی دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه لرستان در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی بررسی شد. تیمارهای تغذیه شامل مصرف نیتروژن و فسفر (به صورت خاک کاربرد) و آهن و مولیبدن به صورت محلول پاشی بودند. بذرها در مرحله رسیدگی برداشت شدند و وزن هزاردانه و مقاومت مکانیکی پوسته بررسی شد. پس از اعمال پیری تسریع شده بر بذرها، نشت مواد از بذر اندازه گیری و همچنین آزمون جوانه زنی استاندارد روی آنها اعمال شد. یافته ها: نتایج نشان داد که استفاده از عناصر غذایی بر تمامی صفات مورد مطالعه اثر معنی داری داشت؛ اما اثر سال تنها بر وزن هزار دانه و مقاومت مکانیکی پوسته بذر معنی دار بود. بیشترین میزان صفات مرتبط با کیفیت بذر مربوط به تیمار کامل کودی (N-P-Fe-Mo) بود و پیری تسریع شده تأثیر منفی کمتری بر آن ها داشت. نتیجه گیری: در بین عناصر، نیتروژن و فسفر بیشترین اثر را بر شاخص های جوانه زنی داشتند و آهن و مولیبدن در رتبه های بعدی قرار گرفتند. بذرهایی که دارای بنیه قوی بودند و تیمار کودی در آنها اعمال شده بود، کمتر تحت تأثیر پیری تسریع شده قرار گرفتند و جوانه زنی بهتری داشتند. هر چه بنیه بذر ضعیف تر، نسبت به این تنش حساس تر بودند.

این آزمایش به منظور بررسی تأثیر نانو ذره ی دی اکسید سیلیس بر بهبود جوانه زنی بذور سویا (رقم ویلیامز) زوال یافته به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی در سه تکرار در سال 1394 در آزمایشگاه علوم و تکنولوژی بذر دانشگاه شاهد تهران اجرا شد. عامل اول سطوح مختلف پیری تسریع شده شامل شاهد (بدون زوال بذر) و پیری تسریع شده به مدت 24 و 48 ساعت در رطوبت اشباع و دمای 41 درجه سانتی گراد و عامل دوم غلظت های مختلف نانو سیلیس شامل صفر (شاهد)، 40 و 60 پی پی ام بود. در این آزمایش صفاتی همچون درصد جوانه زنی، سرعت جوانه زنی، میانگین مدت جوانه زنی، تعداد گیاهچه عادی، وزن تر گیاهچه، نسبت وزنی ریشه چه به ساقه چه، محتوای نسبی آب ساقه چه، طول گیاهچه و میزان کلروفیل برگ اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که اثر پیش تیمار نانو سیلیس بر تمامی صفات جوانه زنی بذور سویا معنی دار بود. اما اثر متقابل پرایمینگ نانو سیلیس بر بذور زوال یافته سویا تنها در برخی از شاخص های جوانه زنی اندازه گیری شده اثرگذار بود؛ پیش تیمار 60 پی پی ام نانو ذره ی سیلیس با افزایش 20 درصد سرعت جوانه زنی بذور زوال یافته، کاهش میانگین مدت زمان جوانه زنی و پیش تیمار 40 پی پی ام با افزایش حدود 7-10 درصد تعداد گیاهچه عادی و در کل تیمار نانو سیلیس با جبران میزان کلروفیل برگ سبب بهبود جوانه زنی بذور زوال یافته شد.

سابقه و هدف: مریم گلی گیاهی است از تیره نعناعیان که دارای خواص دارویی است. کشاورزان این گیاه را از طریق بذر تکثیر می کنند. اطلاعات کافی در خصوص توانایی انبارمانی و آزمون بنیه برای مریم گلی وجود ندارد. بنابراین این تحقیق برای بررسی پتانسیل انبارمانی و امکان استفاده از آزمون پیری زودرس جهت برآورد ظهور گیاهچه در مزرعه، انجام شد.مواد و روش ها: آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه تکرار انجام شد. فاکتورها شامل دو اکوتیپ مریم گلی (همدان و اصفهان) و مدت زمان اعمال پیری زودرس (دمای 40 درجه سانتی گراد و رطوبت نسبی 100 درصد) در پنج سطح (صفر، 24، 48، 72 و 96 ساعت) بود. در این آزمایش صفات درصد جوانه زنی، سرعت جوانه زنی، طول ریشه چه و ساقه چه، درصد گیاهچه غیرعادی، سرعت ظهور گیاهچه در گلدان، بنیه بذر، هدایت الکتریکی، نشت پتاسیم و کلسیم مورد مطالعه قرار گرفت.یافته ها: همه صفات بررسی شده تحت تاثیر مدت پیری و نوع اکو تیپ قرارگرفتند. درصد گیاهچه های غیر عادی تحت تاثیر برهم کنش اکوتیپ و مدت پیری تسریع شده قرار گرفت. بر اساس نتایج به دست آمده در هر دو اکوتیپ با افزایش مدت زمان اعمال پیری، درصد و سرعت جوانه زنی با کاهش محسوسی رو به رو شد که این کاهش در اکوتیپ همدان به مراتب از اکوتیپ اصفهان شدیدتر بود. در اثر تیمار پیری، میزان نشت پتاسیم، کلسیم و هدایت الکتریکی افزایش یافت. افزایش هدایت الکتریکی ناشی از پیری زودرس در اکوتیپ همدان بیشتر از اکوتیپ اصفهان بود.نتیجه گیری: در مجموع نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که اعمال پیری تسریع شده به مدت 24 و 48 ساعت به ترتیب برای اکوتیپ های همدان و اصفهان، جهت برآورد دقیق تر ظهور گیاهچه در مزرعه مناسب است. در مجموع بذر اکوتیپ اصفهان در مقایسه با اکوتیپ همدان از پتانسیل انبارمانی بیشتری برخوردار بود. نتایج T test نشان داد که درصد جوانه زنی استاندارد اکوتیپ ها در آزمایشگاه با درصد سبزشدن آنها در خاک گلدان متفاوت است، لذا آزمون جوانه زنی استاندارد در این نوع از بذرها، معرف تعداد بذرهایی که بتوانند در مزرعه سبز شوند نیست.نتیجه گیری: در مجموع نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که اعمال پیری تسریع شده به مدت 24 و 48 ساعت به ترتیب برای اکوتیپ های همدان و اصفهان، جهت برآورد دقیق تر ظهور گیاهچه در مزرعه مناسب است. در مجموع بذر اکوتیپ اصفهان در مقایسه با اکوتیپ همدان از پتانسیل انبارمانی بیشتری برخوردار بود. نتایج T test نشان داد که درصد جوانه زنی استاندارد اکوتیپ ها در آزمایشگاه با درصد سبزشدن آنها در خاک گلدان متفاوت است، لذا آزمون جوانه زنی استاندارد در این نوع از بذرها، معرف تعداد بذرهایی که بتوانند در مزرعه سبز شوند نیست.